Cá đù (Dolphin fish), còn gọi là cá vược hay cá voi kiếm, là một loài cá biển thuộc họ Cá Ó đuôi dài (Coryphaenidae). Chúng có hình dạng thon dài, màu sắc đa dạng và rực rỡ, thường có các sọc, chấm vàng hoặc lam trên thân. Cá đù là một trong những loài cá quý giá được săn bắt phổ biến trên thế giới, thường được nuôi để lấy thịt vàng thơm ngon.
- Tên tiếng Anh: Dolphin fish hoặc Mahi-mahi
- Tên khoa học: Coryphaena hippurus
- Tên gọi khác: Cá vược, cá voi kiếm.
Thông tin phân loại
- Ngành: Chordata (động vật đoạn sống)
- Lớp: Actinopterygii (cá vây tia)
- Bộ: Perciformes (bộ cá vược)
- Họ: Coryphaenidae (họ cá vược)
- Giống: Coryphaena
- Loài: hippurus
Phân bố của cá đù
Cá đù được tìm thấy ở các vùng nước ấm áp và cận nhiệt đới khắp thế giới, bao gồm các khu vực như Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương và vùng biển Caribe. Chúng thường sống ở vùng nước mở và gần mặt nước.
Cá đù là loài di cư theo mùa, thường xuất hiện gần bờ vào mùa xuân và mùa hè. Chúng có thể di chuyển từ phía nam sang phía bắc theo chiều ngược lại của các dòng chảy nóng và lạnh hay đi về phía đông theo gió đông bắc để tìm kiếm nơi sinh sản. Cá đù sinh sản trong vùng nước ấm và đầy dinh dưỡng, thường ở các khu vực gần đá hoặc rạn san hô, nơi chúng đẻ trứng và nuôi con non.
Tuy nhiên, một số quần thể cá đù đã được du nhập và phát triển tại các vùng biển khác, ví dụ như quần thể cá đù ở vùng biển Địa Trung Hải và vùng biển xung quanh Hawaii.
Giá trị dinh dưỡng của cá đù
Cá đù là loại cá biển có giá trị dinh dưỡng cao và rất tốt cho sức khỏe. Nó chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như protein, vitamin B12 và khoáng chất như selen và iodine.
Một phần 100g cá đù chứa khoảng 23g protein, 1g chất béo và ít chất bão hòa. Cá đù cũng là nguồn giàu omega-3, vitamin D, canxi, photpho và sắt.
Việc tiêu thụ cá đù được cho là có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, tăng cường chức năng thị lực, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và giúp duy trì sức khỏe của da và tóc.
Tuy nhiên, như với tất cả các loại thực phẩm, tiêu thụ cá đù cần được kiểm soát để đảm bảo không đưa vào quá nhiều chất béo động vật và calo vào cơ thể.
Sinh sản
Cá đù có khả năng sinh sản nhanh chóng và sản lượng cá đù thường được tăng cường thông qua nuôi trồng. Cá đù là loài cá đẻ trứng, mỗi con cá đực có thể đẻ hàng ngàn trứng mỗi lần đẻ.
Cá đù có quá trình phát triển phức tạp, từ trứng cho đến cá non và sau đó trưởng thành. Việc nuôi trồng cá đù đòi hỏi thời gian và kỹ thuật nuôi cấy phải được thực hiện chặt chẽ và quản lý khác nhau trong các giai đoạn phát triển.
Trong tự nhiên, cá đù sống ở vùng nước biển ấm áp và nuôi con bằng sữa mẹ từ khi mới sinh ra. Tuy nhiên, việc nuôi trồng cá đù được thực hiện trên diện rộng để cung cấp nguồn cung cá tươi cho người tiêu dùng.
Tập Tính Sinh học
“Tính Sinh học” là một cách để xác định các đặc điểm và thuộc tính của các loài sống. Đây là một lĩnh vực quan trọng trong Sinh học, cho phép nhà khoa học có thể phân biệt giữa các loài khác nhau dựa trên các đặc trưng về cấu trúc, chức năng và di truyền.
Trong Lớp Cá, Tập Tính Sinh học được sử dụng để xác định và phân loại các loài cá theo các đặc trưng về cơ thể, bao gồm:
1. Hình dạng cơ thể: Cá được phân loại dựa trên hình dạng cơ thể, bao gồm dạng hình thoi, hình trục, hình thoi dài, hình tam giác, hình oval và hình tròn.
2. Màu sắc: Màu sắc của cá có thể khác nhau tùy thuộc vào từng loài, và có thể được sử dụng để phân loại chúng.
3. Cấu trúc xương, răng và vảy: Các đặc điểm này cũng có thể được sử dụng để phân loại cá.
4. Các tính năng về tập tục và cách sống của các loài cá có thể giúp xác định chúng.
Tóm lại, Tập Tính Sinh hoc là một công cụ quan trọng để phân loại các loài cá dựa trên các đặc trưng cơ thể, tổ chức và sinh học khác nhau.
Công dụng của cá đù
Cá đù có nhiều công dụng khác nhau, bao gồm:
1. Thực phẩm: Cá đù là một loài cá quý giá được săn bắt để lấy thịt vàng thơm ngon. Thịt của cá đù có chứa nhiều protein và chất béo omega-3, là một nguồn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
2. Câu cá thể thao: Cá đù là một trong những loài cá được yêu thích trong các hoạt động câu cá thể thao. Những con cá đù to lớn có thể cung cấp một trận đấu câu cá hấp dẫn cho những người chơi chuyên nghiệp.
3. Thuốc: Một số nghiên cứu cho thấy, phần đầu của cá đù chứa một lượng lớn axit 5-hydroxytryptamine (5-HTP), một chất chiết xuất từ thực vật có khả năng làm giảm triệu chứng rối loạn tâm lý như lo âu và trầm cảm.
4. Đồ chơi: Cá đù được sử dụng làm đồ chơi bơi lội, đặc biệt là ở các trường học và các khu vui chơi giải trí.
Tuy nhiên, việc đánh bắt cá đù quá mức để phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ đang gây ra sự suy giảm của số lượng cá đù trong tự nhiên. Vì vậy, các biện pháp bảo vệ môi trường sống và quản lý khai thác cá đù đang được triển khai trên toàn thế giới.
Cá đù và hiện trạng tại Việt Nam
Cá đù là một trong những loài cá biển quan trọng ở Việt Nam, được khai thác chủ yếu để cung cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và xuất khẩu. Tuy nhiên, nhiều nơi đã ghi nhận sự suy giảm đáng kể của số lượng cá đù tại Việt Nam trong mấy năm qua do nhiều nguyên nhân, trong đó có:
1. Khai thác quá mức: Việc đánh bắt cá đù quá mức để phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ là một trong những nguyên nhân gây ra sự suy giảm của số lượng cá đù tại Việt Nam.
2. Ô nhiễm môi trường: Nước biển bị ô nhiễm bởi các chất độc hại từ các hoạt động sản xuất, nông nghiệp… gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh sản của cá đù.
3. Thay đổi môi trường sống: Các công trình thủy lợi, thuỷ điện, xây dựng hạ tầng, khai thác khoáng sản… làm thay đổi môi trường sống của cá đù, gây ra ảnh hưởng đến sinh trưởng và sinh sản của loài cá này.
Để bảo vệ và phát triển nguồn tài nguyên cá đù, các biện pháp bảo vệ môi trường sống, quản lý khai thác cá đù và tăng cường nuôi trồng cá đù đã được triển khai. Ngoài ra, việc nghiên cứu về sinh thái học, dinh dưỡng, sinh sản của cá đù cũng đang được quan tâm và phát triển để bảo vệ và tăng cường nguồn tài nguyên cá đù ở Việt Nam.
Các loài cá đù phổ biến tại Việt Nam
Ở Việt Nam, có một số loài cá đù phổ biến như sau:
1. Cá đù mú: Là loài cá đù biển, có hình thức hơi dẹp và màu sắc xám với một số đốm đen trên cơ thể. Cá đù mú chứa nhiều axit béo omega-3, protein và vitamin D.
2. Cá đù hồng: Là loại cá đù biển có hình dạng tròn và màu hồng đỏ. Thịt của cá đù hồng mềm và có vị ngọt thanh.
3. Cá đù châu Phi: Là loài cá đù nước lợ sống ở châu Phi. Cá đù châu Phi thường được nuôi trồng để thu hái thịt và được sử dụng trong các món ăn như nướng hoặc chiên.
4. Cá đù đen: Là loại cá đù biển có màu sắc đen và thường được sử dụng trong các món nướng hoặc chế biến thành món ăn như canh chua hay kho cá.
5. Cá đù nâu: Là loài cá đù biển có màu nâu sậm và thường được sử dụng trong các món nướng hoặc chế biến thành món ăn như canh chua hay kho cá.
Tuy nhiên, trên thực tế, các loài cá đù được nhiều ngư dân bắt được ở vùng biển Việt Nam có thể khác nhau và được gọi bằng các tên gọi địa phương khác nhau.
Vậy là qua bài viết này các bạn, hoiquanbancau.vn đã cho các bạn biết được tất tần tật về cá đù rồi đúng không nào. Đón xem chuyên mục từ điển về cá (Cá gì? Ở đâu?) của chúng tôi để có thêm kiến thức về các loài cá nhé